JAPON MERKEZ BANKASI (BOJ)
BOJ, Japonya Bankası Yasasına dayalı olarak kurulmuş bir tüzel kişidir. Bir devlet kurumu veya özel bir şirket değildir.
Japonya Merkez Bankası, Tokyo ve Osaka'daki ana ofislerinde faaliyet göstermektedir ve 20 Mart 2013’ten bu yana BOJ Başkanlığı görevini Haruhiko KURODA yürütmektedir.
Bankanın Görev ve Hedefi
Kanun, Bankanın "Banknot ihraç etme ve para, parasal kontrol gerçekleştirme" ile "Bankalar ve diğer finansal kurumlar arasında fonların sorunsuz bir şekilde işlemesini sağlayarak finansal sistemin istikrarının korunmasına katkıda bulunma" hedeflerini belirlemektedir.
Yasa aynı zamanda Banka'nın para ve parasal kontrol ilkesini "Japonya Merkez Bankası tarafından yapılan para ve parasal kontrol, fiyat istikrarını sağlamayı ve böylece ulusal ekonominin sağlıklı gelişimine katkıda bulunmayı amaçlar." şeklinde şart koşmaktadır.
Banka, her Para Politikası toplantılarından sonra kararını açıklamak için Politika Kurulu Başkanı tarafından basın toplantıları düzenler. Ayrıca şeffaflık sağlamak adına Politika Kurulu kararlarının on yıl sonra transkriptlerini yayınlar.
Tarihçe
Japonya Bankası, Japonya Bankası Yasası (Haziran 1882'de yürürlüğe giren) uyarınca kurularak Ekim 1882'de ülkenin merkez bankası olarak faaliyet göstermeye başlamıştır. Banka, 1 Mayıs 1942'de Şubat 1942'de yürürlüğe giren Japonya Bankası Yasasına (1942 Yasası) uygun olarak yeniden düzenlenmiştir. 1942 Yasası, savaş zamanı durumunu güçlü bir şekilde yansıtıyordu. Yasa, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra ise birkaç kez değiştirildi.
1942 Yasası, Haziran 1997'de "bağımsızlık" ve "şeffaflık" olmak üzere iki ilke altında tamamen revize edildi. Gözden geçirilmiş kanun 1 Nisan 1998'de yürürlüğe girdi.
Japon Merkez Bankası Sermayesi Nasıl Gelişti
1887 yılının Mart ayında banka sermayesinin 10 milyon yenden 20 milyon yene arttırıldığı açıklandı. 1895 yılının Ağustos ayında ise 30 milyon yene yükseltildi. 1910 yılına gelindiğinde ise sermaye 60 milyon yene çıkmıştır. 1942 Şubat ayında Japonya Bankası Yasası yürürlüğe girmesi ile banka 100 milyon yen sermayeye sahip olmuştur.
Sermayenin yaklaşık yüzde 55'i hükümet tarafından kabul edilmektedir. Yasaya göre hükümetin katkı miktarının elli beş milyon yen den az olmayacağını" belirtilmektedir.
Organizasyon
1. Politika Kurulu; Banka'nın en yüksek karar alma organı olarak kurulmuştur. Kurul, para ve parasal kontrol rehberini belirler, Banka'nın faaliyetlerinin yürütülmesi için temel ilkeleri belirler ve Denetçiler ile Müşavirler dışındaki Banka görevlilerinin görevlerini yerine getirmelerini gözetir.
2. Banka Yetkilileri; Politika Kurulu üyeleri (Başkan ve Başkan Yardımcıları dahil), Denetçiler, İcra Direktörleri ve Danışmanlardır.
3. Japonya'daki Departmanlar, Şubeler, Yerel Ofisler ve Yurtdışı Temsilcilik Ofisleri ; Banka Genel Merkezinde 15 departman bulunmaktadır. Banka'nın Japonya'da 32 şubesi ve 14 yerel ofisi ve yedi yurtdışı temsilciliği bulunmaktadır.
Tarihsel İzlenmiş Politikalar
1979'da, enerji krizi yaşandığında, BOJ, resmi banka faiz oranını hızla yükseltti. BOJ hızlı bir ekonomik toparlanmayı başardı ve krizin üstesinden geldikten sonra resmi banka faizini düşürdüler. 1980'de BOJ, resmi banka faiz oranını Ağustos'ta %9’dan %8.25'e, Kasım'da %7.25'e ve Aralık ayında 1981'de% 5.5'e indirdi. Doların güçlenmesi ile birlikte, Japonya o dönemde mali yeniden yapılanmayı uygulamaya çalıştı ve mali düzenlemelerini durdurmadılar.
1985'te, Plaza Accord olarak bilinen G5 ülkelerinin anlaşması ile Yen/USD 1985 sonunda 240’tan 200’e düştü. 1986'da düşmeye devam etti ve 160'a ulaştı. BOJ, deflasyondan kurtulmak için, resmi banka faiz oranını Ocak'ta %5'ten %4.5’a, Mart'ta %4.0'a, Nisan'da% 3.5'e, Kasım'da % 3.0'a düşürdü. Aynı zamanda, hükümet 1985'te Japonya'da talebi artırmaya çalıştı ve 1986'da ekonomi politikasını uyguladı. Şubat 1987'de Louvre Anlaşması'ndan sonra BOJ, resmi banka faiz oranını %3'ten %2,5'e düşürdü, ancak o sırada JPY / USD 140 seviyesindeydi ve 1987 sonunda 125 ‘e ulaştı. Faiz oranı 1989 Mayıs ayına kadar %2,5 olarak devam etti.
1990'dan sonra borsa ve reel varlık piyasası düştü. O sırada BOJ, balonu sona erdirmek için 1991 yılına kadar piyasaları düzenledi.
Ocak 1995'te korkunç bir deprem oldu ve Japon yeni daha da güçlendi. JPY / USD 80yen / $ 'a ulaştı, böylece BOJ faiz oranını %0,5'e düşürdü ve yen toparlandı. Deflasyon dönemi başladı.
1999'da BOJ, sıfır faiz politikası başlattı, ancak 2000'de BT balonu meydana geldiğinde hükümetin muhalefetine rağmen bunu sonlandırdı. Ancak, Japonya'nın ekonomik balonu 2001'de patladı ve BOJ, cari işlemler dengesini ana faaliyet hedefi olarak benimsedi. Mart 2001'de mali piyasanın ayarlanması için niceliksel gevşeme politikası uygulandı. 2003'ten 2004'e kadar, ekonominin toparlanması için Japon hükümeti büyük miktarda döviz müdahalesi operasyonu gerçekleştirdi. Mart 2006'da niteliksel genişlemeyi bitirdi ve sıfır faiz politikasını Hazıran ayında sonlandırarak faizi % 0.25'e yükseltti.
2008'de mali kriz ile birlikte Japon ekonomisi tekrar kötüye gitti. BOJ, teminatsız çağrı oranını %0,3'e düşürdü. Aralık 2008'de teminatsız çağrı oranını tekrar %0,1'e düşürdü ve Japon Devlet Tahvili (JGB) almaya başladı.
Aralık 2012'de Başbakan Shinzō Abe'nin seçilmesinin ardından Banka, Abe'nin çağrısıyla Japonya'da deflasyonu durdurmak için proaktif adımlar attı. 30 Ekim 2012’de Japonya Merkez Bankası, bir ay içinde ikinci kez daha fazla parasal genişleme eylemi gerçekleştireceğini açıkladı. Yeni Vali Haruhiko Kuroda'nın liderliğinde 5 Nisan 2013’de, Japonya'nın parasını ikiye katlamak amacıyla yılda 60-70 trilyon yen oranında menkul kıymet ve tahvil satın alacağını duyuran bir bildiri yayınladı. 2016 itibariyle, üç yıllık parasal genişlemenin deflasyon üzerinde çok etkisinin az olduğu görüldü ve Japonya Merkez Bankası parasal teşvik programını gözden geçirdi.
Mart 2021’de para politikasını kapsamlı değerlendirmiş, devlet tahvili getirilerine yönelik hedef bantı artı-eksi %0,25 bandına genişletmiştir. Politika faizini ise değiştirmeyerek yüzde eksi 0,1'de bırakmıştır. Karar metninde ise BoJ'un toplantıda daha etkili ve sürdürülebilir parasal genişleme için değerlendirme yaptığı aktarılarak, "BoJ, yüzde 2'lik fiyat istikrarı hedefine ulaşmak amacıyla parasal genişlemeye sürdürülebilir bir şekilde devam edecek, ekonomik aktivite ve fiyatlardaki gelişmeler ile finansal koşullardaki gelişmelere karşı tereddüt etmeden çevik ve etkin yanıtlar verecektir." ifadeleri kullanılmıştır.